Het Caribisch Denkboek
20/03/2018
Het 4 en 5 mei Denkboek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei is in Nederland, met een jaarlijkse oplage van ruim 210.000 stuks, een groot succes. Het herdenken van de oorlogstijd 1940-‘45 en het vieren van de vrijheid wordt in dit boek voor kinderen op een begrijpelijke manier gebracht. Om aan te sluiten bij de belevingswereld van kinderen van de Caribische eilanden is dit jaar voor het eerst, in samenwerking met de Curaçaose Stichting de Cultuur Kameleon, een speciale Caribische editie van het lesboek ontwikkeld. Het Caribisch Denkboek. Een boek is voor alle kinderen uit groep 7 en 8 van het Funderend Onderwijs op alle eilanden van het Koninkrijk.
Saskia Luckmann van Stichting de Cultuur Kameleon vertelt: ‘Tijdens het project ‘George Maduro verzetsheld van Curaçao ‘ kwam ik met het Nationaal Comité 4 en 5 mei in contact. Ik hoorde dat het Comité de afgelopen jaren een groot aantal Nederlandse boekjes naar onze eilanden stuurde. Mijn analyse was dat de Nederlandse boekjes niet aansluiten bij de behoefte van het onderwijs aan informatie over de eigen oorlogsgeschiedenis. Bovendien kwamen ze veelal niet op de juiste plek terecht. Er is genoeg te vertellen over de gebeurtenissen en ervaringen tijdens de oorlogsperiode in het Caribisch Gebied. Natuurlijk afgezet tegen de gebeurtenissen in Europa maar in samenhang met het Caribische verhaal. Ook zijn er raakvlakken met hedendaagse thema’s te maken zoals in de Nederlandse versie ook gebeurt.
We zijn gesprekken aangegaan met schoolleiders, schoolbesturen, leerkrachten, leerlingen. Daaruit kwam naar voren dat men graag lesmateriaal wil ontvangen. Maar dan wel een boek waarin de eigen geschiedenis centraal staat. Het liefst met digitale extra’s waaronder filmpjes waarin mensen vertellen over hun eigen ervaringen als kind tijdens de oorlogstijd op de eilanden. En zo is het gegaan. Met hulp van lokale instanties zoals NAAM, het Nationale Archief van Curaçao en Aruba, de Mongui Maduro Library en een groot aantal personen ook op Bonaire en de Bovenwinden die hun verhalen wilden delen. Inmiddels wordt een groot aantal boekjes gedrukt, in het Nederlands Papiaments en Engels die begin april richting de scholen gaan. En niet alleen dit jaar ook in 2019 en 2020. Ook een vijftal filmpjes zijn in productie. Ik denk dat we de scholen iets moois kunnen bieden’.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn de Nederlandse Antillen, in tegenstelling tot Nederland en Nederlands-Indië, niet bezet. De strijd speelt zich voor de Antillianen vooral af op zee. In 1941 komt ongeveer tachtig procent van de vliegtuigbrandstof voor de geallieerden uit Curaçao en Aruba. Duitse onderzeeërs nemen in het Caribisch gebied eilanden en schepen onder vuur vanwege deze olie. De eilanden zijn verplicht verduisterd, de ‘blackout’, en Amerikaanse soldaten komen naar de eilanden om ze te verdedigen. Mensen met een Duitse achtergrond worden naar kampen op Bonaire overgebracht. Er vallen ook slachtoffers, vooral bemanningsleden van olieschepen. In totaal zijn ongeveer 160 mensen omgekomen die afkomstig waren de eilanden. Op 4 mei worden deze slachtoffers op alle eilanden herdacht. Op een voor kinderen begrijpelijke, visuele en invoelbare manier worden deze thema’s in het boekje behandeld.
Educatie
Met de uitgave van het nieuwe Caribisch Denkboek voor 4 en 5 mei, een educatief boekje voor leerlingen van groep 7 en 8, wil het Nationaal Comité leerlingen uitdagen na te denken over de Tweede Wereldoorlog, herdenken en vieren, vrijheid en democratie – en zo de herinnering aan deze geschiedenis levend houden. Het boekje staat vol met verhalen en laat een deel van de geschiedenis zien die de eilanden en Nederland met elkaar verbindt. Ook is aan kinderen van de eilanden gevraagd wat zij van oorlog, vrede en herdenken vinden. Nioby: “Het is heel erg geweest en er zijn ook mensen van de eilanden overleden, dus ik vind het belangrijk om hen te herdenken.” Mikai: “Je moet herdenken dat het afgelopen is. Iets moois maken van iets tragisch.”
Binnenkort kunnen docenten van groep 7 en 8 dit boek ophalen in de Openbare bibliotheek te Oranjestad (Inlichtingenbalie).
Scroll To Top