Mi ta gusta lesa

23/02/2018

Ideanan y sugerencianan pa stimula lesamento:

Lesamento ta importante pa e desaroyo di cada mucha. Lesamento ta yuda desaroya e capacidad pa visualisa, pa pensa y ta yuda desaroya e idioma.

Wim Rutgers tambe ta menciona 4 punto pakico lesamento ta importante den su buki “Mi gusta lesa : jeugdliteratuur van Aruba”: 1. Door di lesa bo ta siña conoce bo mundo mas miho 2. Door di lesa bo ta siña conoce bo mes mas miho 3. Lesamento ta stimula bo desaroyo personal y bo desaroyo emocional 4. Lesamento ta amplia bo conocemento di idioma.

Sa pasa cu un mucha ta indica cu e no ta gusta lesa. Ta dificil pa obliga un mucha pa lesa. E por tin un efecto negativo. Cerca e mucha e por activa resistencia y lo bo no yega bo meta desea. Lesamento mester ta un actividad agradabel. Con nos por percura pa mucha lesa cu placer. Algun sugerencia:

  • Lesa pa of cu bo yiu tur dia. Busca un luga dushi pa sinta, sea pafor riba porch, na lama ofden parke. Laga bo yiu(nan) lesa pa bo tambe.
  • Duna un bon ehempel! Tene hopi material pa lesa tur rond, den cas, den auto, buki y revista pa mucha. Paga e television de bes en cuando laga cada miembro di famia lesa un fragmento di su buki incluyendo mami y papi.
  • Hiba buki y revista pa ora cu mester warda un caminda, cerca dokter di cas, den linea na supermercado y otro caminda.
  • Lesa e mesun buki cu bo yiu ta lesando y papia riba e buki. Asina ta desaroya habitonan di e mente y ta construi capacidad pa pensa, crea vision, opinion y ideanan.
  • Laga e mucha mes scoge loke nan kier lesa, esaki lo encurasha e lesamento.
  • Cumpra buki riba cassette of CD, specialmente pa e mucha cu tin dificultad pa siña/lesa. Scucha e material den auto of na cas, paga e television y sinta scucha hunto.
  • Hiba e mucha biblioteca regularmente for di chikito. Hiba nan pa actividad na biblioteca manera contamento di cuenta. Check si bo biblioteca tin un programa vacacional. Por haya sugerencia di un bibliotecaria pa scoge buki.
  • Abona riba revista di mucha. Encurasha muchanan poco mas grandi pa lesa e pagina di mucha den corant. Pa asina nan custumbra di lesa tur dia y den vakantie tambe. Si nan keda hopi siman sin lesa e desaroyo di e vocabulario no ta sigi crece. Puntra nan regularmente kico nan a lesa anto kico nan ta pensa di locual nan a lesa. Scucha bon kico nan ta conta bo.
  • Encurasha nan pa tene corespondencia (carchi of e-mail) cu otro mucha (di nan klas kisas). Duna cada mucha carchi cu stampia pa nan por manda otro. Duna nan acceso pa un computer sea na cas, na biblioteca of un otro caminda.
  • Encurasha mucha pa traha un scrapbook di nan vakantie. Laga e mucha skirbi un texto cortico bou cada potret, carchi di entrada pa un evento, postcard, etc. Asina nan ta crea un relato completo di nan experiencianan.
  • Conta cuenta. Conta cuenta prome cu bay drumi y otro ora. Lesa cu expresion usando diferente bos pa e diferente personahenan. Enfatisa riba ritmo di e storia.
  • Regala buki. Duna mucha buki como regalo. Laga mucha regala otro mucha buki.
  • Lesa prome cu bay drumi. Anochi prome cu baydrumi laga e mucha lesa cuanto cu cu e kier. Lag’e bira parti di e ritual prome cu bay drumi.

Peuters/Chikitin

Tema. Busca buki di cosnan cu e ta gusta. Por ehempel, e ta gusta bestia?, Auto? Pero lag’e mes scoge tambe. Si e storia ta mucho largo salta un pida.

Ripiticion. Keda lesa storianan bunita di nobo. Mucha chikito ta gusta scucha un storia atrobe. Tambe e ta hasie familiar cu e manera con e storia ta construi (hinca den otro).

Interactivo. Durante lesamento para un rato, puntra e mucha con e ta kere cu e storia ta bay caba y haci otro pregunta. Haci pregunta riba e plachinan cu e ta mira. Laga e mucha bisa bo e colornan cu e ta wak. Kisas por laga e mucha pinta loke el a scucha.

Literatura obtenibel na Biblioteca si ta desea di lesa mas riba e topico di lesamento y contamento di cuenta:

  • Mi gusta lesa : jeugdliteratuur van Aruba / Wim Rutgers
  • Vertel eens : kinderen, lezen en praten / Aidan Chambers
  • Vertel eens…. een verhaal / Rimke Rohaan-Mul
  • Over vertellen en voorlezen / Wim Verlaeckt (red.)
  • Plezier in boeken / Anton van der Geest
  • Leesbeesten en boekenfeesten : hoe werken (met) kinder- en jeugdboeken?
Scroll To Top

Newsletter