Historia di enseñansa na Aruba, Boneiro y Corsou di 1816 pa 1916

19/09/2019

Biblioteca Nacional Aruba ta invita un y tur cu ta interesa den e topico aki, un parti esencial den nos historia, pa presencia e lectura di drs. Ronald Donk, awenochi diamars 24 di september di 7:30 pa 9:30 di anochi na Biblioteca Nacional Aruba na Oranjestad. E lectura ta na Hulandes. Despues di e presentacion tin oportunidad pa cumpra e buki pa 50 florin.

Recientemente e historiado Arubano, biba na Hulanda, Sr. Ronald Donk a publica un buki cu e titulo: ‘Beschaving, Bekering en Bevoogding.’ Honderd jaar onderwijs op Curaçao, Aruba en Bonaire (1816-1916). Temanan central di e buki ta Civilisacion, Combercion y Paternalismo. Un investigacion historico profundo a wordo haci riba e areanan aki den e periodo di siglo 19, riba nos islanan ABC.

Diamars 24 di september venidero e autor Ronald Donk ta duna un lectura cu ta trata su ultimo buki na departamento Arubiana den Bachstraat na Oranjestad.                                                                               

Tocante e buki:  Civilisacion, Combercion y Paternalismo

Tira bista cu wowonan di awendia, riba enseñansa di e islanan Corsou, Aruba y Boneiro, di un 200 te cu un 100 aña pasa , ta casi imposibel y lo duna un bista destorsiona di e realidad. E comunidad chikito di e  islanan den e epoca ey, specialmente riba tereno economico, tecnologico y social no por wordo compara cu e comunidad di awendia.

Pa nos tin un mihor bista nos mester wak pasado cu e wowonan di e tempo ey. Esey ta posibel pa medio di fuentenan cu tin na nos alcance. Ta via di fuentenan e hendenan di antes tabata comunica cu nos. Esey ta e herencia cu nan a laga atras.

E obra di sr. Ronald Donk ta duna contesta riba un cantidad grandi di preguntanan tocante e actornan cu a hunga un rol den e tempo aya y riba e meta y efectonan cu enseñansa di e tempo ey tabata tin. Asina tin preguntanan cu ta wordo contesta manera:

  • Pakico e gobierno colonial tabata purba hinca Hulandes y e cultura Hulandes pa medio di enseñansa?
  • Enseñansa publico a contribui na e desaroyo di e pueblo den siglo 19 y e hobennan di e tres islanan a haya oportunidad di subi riba e trapi comunitario pa medio di enseñansa publico?
  • Cual meta iglesia Catolico kier a logra pa medio di enseñansa?
  • Den cual idioma fraternan y soeurnan tabata duna enseñansa?
  • Pakico gobierno a nenga di duna subsidio structural te cu aña 1907 na scolnan di mision religioso?
  • Tabata tin riba islanan e asina yama ‘guera di scolnan’?
  • Ki importancia mision religioso tabatin pa medio di enseñansa pa e poblacion?

Ronald Donk a haya contesta riba diferente pregunta pa medio di  investigacion haci riba fuentenan den archivonan na Hulanda, Corsou y Aruba. Den pasado diferente articulo di señor Donk, a wordo publica riba e topico specifico aki den corant. Di e forma aki e autor por ilustra cu yiunan di tera di famianan humilde por a yega na gradua como maestro di scol, locual tabata un logro inmenso den e temponan aya.

Kico ta diferente den e buki aki?

  • No ta trata solamente di echonan y descripcion pero tambe di analisis den e contexto di e tempo aya.
  • Tin atencion pa e contenido di enseñansa y e personal y tambe pa e heterocidad bou di alumnonan.
  • E actitud di mayornan di diferente clase social, den relacion cu enseñansa ta wordo trata.
  • Riba cierto parti e autor ta duna un otro bista riba desaroyo di enseñansa cu otro autornan den pasado.
  • E autor ta haci analisis, duna interpretacion y ta evalua, pero no ta husga.

Tocante e autor:                                                 

Drs. Ronald Donk a nace na 1945 na Aruba, su prome añanan escolar el a bay scol na San Nicolas. Despues e famia a bay biba na Hulanda, unda el a sigui su studio. El a gradua como maestro di scol. El a traha 40 aña den enseñansa den diferente nivel di enseñansa secundario. Durante e ultimo 15 añanan e  autor a publica diferente articulo relaciona cu historia di Corsou manera comercio di esclavo, esclavitud pero tambe temanan relaciona cu enseñansa na islanan Sotavento.

Scroll To Top

Newsletter